فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 7، شماره 1، بهار 93 ، شماره پی در پی 23

نگاهی به مضمون آفرینی و استعاره پردازی (مکنیّه) در سبک شاعرانۀ نفثه المصدور

صفحه (117 - 131)

تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
در نثر فنّی و مصنوع، آرایش لفظی، تصویرآفرینیهای بدیع و اصرار بر کاربرد انواع صورخیال و صنایع بدیعی از اهمیّت خاصی برخوردار است که نمونۀ بارز این کاربرد را میتوان در نفثه المصدور مشاهده کرد و به این دلیل، آن را نمونۀ اعلای نثر فنّی و مصنوع دانسته اند. زیدری نسوی با بیانی شاعرانه و تخیّل بسیار غنی و بی نظیر، گوشه هایی از تاریخ ایران را در قرن هفتم ـ که همزمان با حملۀ خانمانسوز و ویرانگرانۀ مغول است ـ با تسلّط کامل بر نویسندگی، به نگارش درآورده است.انواع صورخیال، به عنوان ابزار تصویرآفرینی و مضمون پردازی، در اختیار مؤلّف بوده تا اندیشه ها و احساسات خود را در لباس الفاظ زیبا جلوه گر سازد که در این عرصه، انواع استعاره بویژه استعارۀ مکنیّه در خلق تصاویر و تعابیر بکر و بدیع و ترکیبات نغز و ملموس از برجستگی و تمایز ویژه ای برخوردار است.در این مقاله سعی شده است تا علاوه بر نشان دادن قدرت و توان نویسنده و بیان وسعت اندیشه و نشان دادن گستردگی دایرۀ لغات، به اشکال گوناگون استعاره مکنیّه پرداخته شود و پس از ذکر و تحلیل مثال هایی از نفثه المصدور، میزان کاربرد و شیوۀ به کارگیری هریک برای آفرینش تعابیر دلنشین و مضامین نو و تعجّب برانگیز نمایانده شود.

کلمات کلیدی
زیدری نسوی , نفثه المصدور , نثر فنّی و شاعرانه , تصویرآفرینی و استعاره مکنیّه